یکی از لوازم ضروری برای سفر مخصوصاً سفرهایی که به درون طبیعت می روید، جی پی اس (GPS) یا سیستم مسیریابی ماهواره ای است. اگر اهل سفر هستید ممکن است بارها برایتان پیش آمده باشد که در مکانی قرار گرفته اید که نمی دانید کجا هستید یا حتی چطور به آدرس و مکانی بروید. گاهی نیاز دارید که بدانید چه مقدار از مسیری را که باید طی کنید، رفته اید یا چه مقدار مسافت تا مقصد دارید. گاهی گم شده اید و باید مسیر برگشت خود را پیدا کنید. شاید در سفر اتفاقی برایتان افتاده باشد و باید مکان خود را سریعاً به گروه نجات اطلاع دهید. امروزه تکنولوژی GPS برای تمام موارد بالا به کمک ما آمده است.
جي پي اس چيست؟
Global Positioning System یا GPS یا جی پی اس اصطلاحاً به موقعیت یاب جهانی گفته میشود , این موقعیت یاب جهانی حداقل توسط 24 ماهواره در اطراف زمین (مانند تصویر) پیادهسازی گردیده است. وقتی شما در روی زمین از دریافت کننده GPS مانند GPS موبایل یا ردیاب خودرو استفاده مینمائید شما در حال استفاده از امواج ارسالی توسط ماهوارهها هستید و گیرنده موجود در دستان شما با استفاده از اطلاعات دریافتی (زمان دقیق ارسال و مشخصات هر ماهواره) به صورت دقیق میتواند موقعیت شما را بر روی زمین مشخص نماید. این سیستم بعد از تشخیص موقعیت دقیق شخص و اختلاف این موقعیت در بازههای زمانی, میتواند سرعت و زاویه حرکت را نیز تشخیص دهد.
ساعتهای موجود در ماهوارههای جی پی اس دارای دقت بسیار بالایی میباشند که با توجه به زمانهای دقیق و میزان زمان رسیدن این سیگنالها به گیرندهها در زمین , این سیستم میتواند موقعیت خود را تشخیص دهد.
جالب هست بدانید که واژه GPS غالبا به مجموعه ماهواره های موقعیت یابی که توسط آمریکا پیاده سازی گردیده است گفته میشود و در چند سال اخیر پروژه های مشابهی توسط کشورهای روسیه (گلوناس GLONASS) , چین (Beidou) , و اتحادیه اروپا (گالیله Galileo) انجام گرفته است.
نحوه کار با دستگاه جی پی اس (GPS)
هر دستگاه جی پی اس می تواند در هر شرایط آب و هوایی و در هر ساعتی کار کند. در واقع با روشن کردن دستگاه، موقعیت شما توسط ۳ ماهواره که در نزدیک ترین مدار به شما قرار دارند شناسایی و محاسبه شده و موقعیت شما را بر روی نقشه روی دستگاه نشان می دهد. اگر دستگاه گیرنده امواج شما یا همان دستگاه جی پی اس شما قوی تر باشد و با ۴ ماهواره ارتباط برقرار کند درصد خطای آن کاهش یافته و موقعیت شما را دقیق تر شناسایی می کند. از عملکردهای جی پی اس می توان به محاسبه سرعت حرکت شما، مدت زمان سفرتان، فاصله شما تا مقصد، مختصات جغرافیایی (طول و عرض جغرافیایی)، زمان طلوع و غروب خورشید و ماه، زمان محلی، تعداد ماهواره های نزدیک به شما و … را نام برد.
بنابراین از این وسیله کارآمد در ماهیگیری، پرواز با گلایدر، اسکی، عملیات های زمینی و نظامی، قایقرانی، رانندگی، عملیات امداد و نجات، سفرها و تورهای گروهی در طبیعت یا مسابقات اتومبیل رانی و … استفاده می شود. با دستگاه های جی پی اس پیشرفته حتی می توانید به دوستان خود پیام بدهید و با آن ها در ارتباط باشید مخصوصاً در مناطقی که موبایل شما آنتن نمی دهد. این دستگاه امروزه همه نقاط کره زمین را پوشش می دهد.
انواع دستگاه هاي جي پي اس (GPS)
GPS ها در دو نوع نظامی و تجاری تولید و ارئه می گردند. نوع تجاری در ردیاب خودرو ، موبایل ، رهیاب ها و … استفاده می شوند که دقتی با اختلاف دو متر و مناسب برای عامه مردم هستند.
نوع نظامی GPS ها با دقت بالا و مناسب برای مصارف نظامی در اتومبیلهای نظامی ، لباس سربازان و … استفاده میشود.نوع نظامی اخیراً برای نیروهای پلیسی و خدماتی نیز استفاده میشود که خدمات رسانی و توزیع همگون نیرو در سطح منطقه عملیاتی را ساماندهی و اعزام نیرو به محل دقیق عملیات را تسهیل میکند.
برندهای معروفی که در این زمینه فعالیت می کنند عبارتند از:
- Garmin
- Magellan
- Midland
- Rand McNally
TomTom
نکات جالب راجع به ماهواره هاي GPS
- اولین ماهواره در سال ۱۹۷۸ وارد مدار زمین شد.
-
۲۴ امین ماهواره هم در سال ۱۹۹۴ توانست در مدار خود قرار بگیرد.
-
جایگیزینی ماهواره های مرده مدام انجام می گیرد.
-
هر ماهواره جی پی اس (GPS) وزنی حدود ۲۰۰۰ پوند (حدود ۹۰۷ کیلوگرم) و طولی حدود ۱۷ فوت (حدود ۵ متر) دارد که با صفحات خورشیدی پوشانده شده است.
-
انرژی مصرفی هر ماهواره ۵۰ وات یا کمتر است.
استفاده از جي پي اس (GPS) وارد بسیاری از فناوري هاي نوين و روزمره شده است. همانند استفاده از آن در ماشين جدید و بدون راننده گوگل که با استفاده از این سیستم می تواند بدون حضور راننده شما را به مقصد برساند یا دیگر تکنولوژی ها و فناوری هایی که سيستم رديابي در آن ها استفاده شده است.